فــــــهزڵ و گـــــهورهیی ڕهوشــــــت جــــــوانی
گـــــــــــرنگترین کاڵای سهر تهرازووی ڕۆژی قیــــــــامهته
پێغهمبهر (ص) دهفهرموێ : ((ما من شیء أثقل فـي میزان العبد یوم القیامة من حسن الخلق ))
واته : (( هیچ شتێک بهڕادهی ڕهوشت جوانی قورس نیه لهسهر تهرازووی بهنده لهڕۆژی دوای )) خوێنهری خوشهویستم وهکو کهسێکی بێ گوناه مهڕۆ بهسهر فهرمودهکهدا ... ههروهها لهخۆت بپرسه کوا شهو نوێژهکانم ؟ کوا ڕۆژوهکانی رۆژه زۆر گهرمهکان ؟ ههروهها کوا کۆمهکی و دهسگرۆیی ههتیوان ؟ و کوا ...
بهڵام پێغهمبهر (ص) دفهرموێ : (( أن أثقل شیء یوضع في المیزان هو حسن الخلق ))
واته : (( قورسترین شت کهلهتهرازووی قیامهتدا دابنرێت بریتیه لهڕهوشت جوانی )) .
کــــــێ له بــــــــاوهڕداران تهواوترین بــــــــــــــــاوهڕی ههیه ..!!
پێغهمبهر (ص) دهفهرموێ : ((أکمل المؤمنینإیمانا أحسنهم أخلاقا))
واته :(( تهواوترین باوهڕدار لهناو باوهڕداراندا کهسێکه چاکترین ڕهوشتی ههبێت )) ههروهها ..
پێغهمبهر (ص) دهفهرموێ : (( وان احسن الناس إسلاما أحسنهم خلقا ))
واته :(( باشترین موسوڵمان کهسێکه چاکترین ڕهوشتی ههبێت )) ، سبحان الله !! تهواوترینی ئیمانداران ئهوانهن کهباشترین ڕهوشتیان ههیه .
فــــــــــهرموون لهگهڵ ئهم نمونهیه ئهی ئهوانهی پێغهمبـــــــهر (ص)تان خۆشدهوێ .
پێغهمبهر (ص) دهفهرموێ : (( إن أقربکم مني مجلسا یوم القیامة أحسانکم أخلاقا)
واته: (( بهڕاستی نزیکترین کهستان لهقیامهت و لهکۆڕی من دا ئهو کهسانهن که جوانترین ڕهوشتیان ههیه ))
بهڵی جیاوازیمان ههیه له نزیکیمان له پێغهمبهر (ص) بهڵام نزیکترین کهسهمان له پێغهمبهر و له کۆڕی پێغهمبهر (ص)دا ئهوانهمانن که جوانترین ڕهوشتیان ههیه !!
ئهوانهی پێغهمبهری ئازیزیان خۆشدهوێ : جێگاتان لهبهههشتدا جیاوازی ههیه ، ههتانه لهبهههشتدا کۆشکهکهی دووره له پێغهمبهری خوا ، ههروهها ههتانه دورتره .. ئهی چهند ماتهم و غهمبارین بههۆی دووریمان لهپێغهمبهری خوا لهبهههشتدا .
لاحول ولا قوه إلا بالله .. ئهبێ حاڵی ئهوانه چۆن بێت کهلهدۆزهخدان .. ئهی خوایه گیان بمان پارێزه .
زیــــــــــــــاترین شت که مرۆڤ بخاته بهههشتهوه چــــــــــی یه ... ؟!!
پێغهمبهر (ص) دهفهرموێ : (( أکثر مایدخل الناس الجنة تقوی الله وحسن الخلق ))
واته :((ئهو شتهی زیاتر مرۆڤ دهخاته بهههشتهوهترسان لهخوا و پارێزگاری سنورهکانی خواو ڕهوشت جوانییه)) سبحان الله باڵاپۆشی گرنگترین شت نییه بهتهنیا، وه تهنیا چاوپۆشین گرنگترین شت نییه بهڵکو گرنگترین شت وه شتێ کهزۆرترین خهڵک بخاته بهههشتهوه لهخوا ترسان و ڕهوشت جوانییه .
سبحان الله ئهم دوو سیفهته بهنمونهی دوو هێڵی پانن ...!!!!
کـــــــــــێ بهندهی خـــوای خۆشدهوێت لهبهر خــــــــــــــــــوا ..!
فهرمو تۆو ئهم فهرموده جوانه ، وهفدێک هاته خزمهت پێغهمهری خوا (ص) و وتیان : ئهی پێغهمبهری خوا کێ بهندهکانی خوای خۆشدهوێت لهبهر خوا ، فهرمووی :( أحسنهم خلقا) واته :( ئهوانهی کهجوانترین ڕهوشتیان ههیه )
ئایا دوای خۆشهویستی خوا خۆشهویستی ههیه .. ؟! ههروهها ئێستا دوای ئهوهی کهزانیت ئهگهر ڕهوشت جوان بکهیت دهبیته خۆشهویسترین بهنده لهلای خوای گهوره .. چی دهکهیت .
کــــــــــــێ خۆشهویسترین کهسه لای پێغهمبـــــــــــــهر (ص) ..!
پێغهمبهر (ص) دهفهرموێ : (( ألا أخبرکم بأحبکم إلي ، قالوا : بلی یا رسول الله ، قال : ألا أخبرکم بأحبکم إلي ، قالوا : بلی یارسول الله ، قال : أحسنکم خلقا ))
واته :(( ئایا ههواڵتان پێبدهم کێ خۆشهویسترین کهسه لهلای من وتیان :بهڵێ ئهی پێغهمبهری خوا ، فهرموی : ئایا ههواڵتان پێبدهم کێ خۆشهویسترین کهسه لهلای من وتیان : بهڵێ ئهی پێغهمبهر خوا ، فهرموی : ئهو کهسهیه که جوانترین ڕهوشتی ههیه .
خوای پهروهردگار فهرمویهتی :(( سورهتی المطففین / ئایهتی 26)) واته :(( بۆئهوه با پێشبڕكی بکهن پێشبڕکێ کاران )).
پێغهمبــــــــــهری خوا ئهوهت بۆ مسۆگهر و زامن دهکــــــــــــات .. !!
پێغهمبهری خوا (ص) دهفهرموێ :(( أنا زعیم ببیت فی أعلی الجنة لمن حسن خلقه ))
واته :(( من زامنی ماڵێکم لهسهروو بهههشت بۆکهسێک که ڕهوشتی جوان بێت )) وشهی (زعیم) بهمانای زامنی دێت .. واته پێغهمبهر خوا (ص) ماڵێکت لهسهرووی بهههشتهوه بۆ زامن دهکات ، بهڵام بهمهرجێک ڕهوشت جوان بکهیت .. کێ زامنکهره ؟ بێگومان پێغهمبهری خوا (ص) .
چــــــــــۆن دڵـــــــــــی خهڵکی ڕابگریـــــــــــن !!!
پێغهمبهر (ص) دهفهرموێ : ( إنکم لن تسعوا الناس بأموالکم ، فسعوهم ببسط الوجه وحسن الخلق ))
واته :(( ئێوه ناتوانن به ماڵ و سامان دڵی خهڵکی ڕابگرن ، دهی بهڕووخسار گهشی و ئاکار جوانی دڵیان ڕابگرن))
ئهی خوایه ڕێنومایم بکه بۆ جوانترین ڕهوشت
یهکێک له دۆعاکانی پێغهمبهر(ص) بریتی بوو :(( اللهم أهدنی لاحسن الاخلاق لایهدی لاحسنها إلا أنت))
واته :(( ئهی خوایه ڕێنمویم بکه بۆ جوانترین ڕهوشت ، کهس ناتوانێ ڕێنمونیکارم بێت جگه لهتۆ)) .
سبحان الله !! پێغهمبهری خوا (ص) وادهفهرموێ لهکاتێکدا خوای گهوره لهم بارهوه دهفهرموێ :( وإنك لعلی خلق عظیم) واته :( تۆ بهڕاستی خاوهنی ڕهوشتێکی مهزنیت)، بهڵام تهماشاکه ، لهگهڵ ئهوهشدا که پێغهمبهری خوایه ، بهڵام ئهو دۆعایه دهکات .. ئهوه چ جۆره پێداگرتنێکه !! ههوهها چ جۆره سوربونێکه لهسهر ڕهوشت جوانی ، بهڕاستی جوانی فهرموو ((إن المؤمن لیدرك بحسن خلقه درجة الصائم القائم ))
واته:(( بێگومان کهسی ئیماندار بههۆی ڕهوشت جوانیهوه دهگاته پلهی ڕۆژوهوان)) .
پهروهردگارا چۆن بهجوانی دروستت کردم ئاوا ڕهوشتیشم جوان بکه
سبحان الله .. ئهمه لهدۆعا سهیرهکانه .. ئهمه دۆعای پێغهمبهری خوایه ، کاتێک که سهیری ئاوێنهی دهکرد دهیفهرموو :(( اللهم کما حسنت خلقي فحسن خلقي)) واته :(( پهروهردگارا چۆن بهجوانی دروست کردوم ئاواش ڕهوشتم جوان بکه ))
پرسیارێک لهوپهڕی گرنگیدا
وا گومان دهبهم ئێستا پهیوهست بووین بهڕهوشت جوانیهوه .. ههروهها کاتی ئهوه هاتووه بیر لهو پرسیاره بکرێتهوه ، ئهوهش به ئهندازهی گۆشهیهک وایه لهو بابهتهدا ، ئهمهش پرسیارهکهیه : ئایا ڕهوشت ئهگهری گۆڕانی ههیه ؟
ههروهها بۆ ئاسانکردنی ئایا ڕهزیل و بهغیل دهتوانێت خۆی بگۆڕێت بۆکهسێکی بهخشنده ؟ ههروهها مرۆڤێکی توڕه دهتوانێت ببێته مرۆڤێکی هێمن و لهسهرخۆ ؟
ئایا ئهو ئافرهتهی شهرم ناکات دهتوانێت خۆی بگۆڕێت و ببێته ئافرهتێکی ڕهوشت بهرز ؟
وهڵامێکی تهواو
پێغهمبهر(ص) دهفهرموێ :(( إن العم بالتعلم ، وإنما الحلم بالتحلم، وإنما الصبر بالتصبر))
واته:(( بهڕاستی زانست بهفێر بوونه ، بهڕاستی دانایی بهدانابونه ، بهڕاستی ئارامی به ئارامگرتنه)) بهو شێوهیه پێغهمبهری خوا (ص) بنهمایهکی داناوه که ئاماژه بهوه دهکات ، ڕهوشت ئهگهری گۆڕانی ههیه ، ههروهها نهکهیت متمانه بهخۆت بکهیت که ههرگیز گۆڕانت بهسهردا نایهت ، ئهوه قسهیهکی ههڵهیه.
نمونهیهکی ڕوونکردنهوه
بێگومان دهرون وهکو جهسته وایه ، جهسته به ناتهواوی دروست دهکرێت (منداڵ) پاشان گهشه دهکات وگهوره دهبێت به خواردن .. ههروها دهرونیش به ناتهواوی دروست دهبێت گهشه دهکات به تێکۆشان لهسهر ڕهوشت .
ڕات چۆنه بهرامبهر ئهم لێکچواندنه ؟ سبحان الله !! .. ئهگهر جهسته نهخۆش کهوێت پێویستی بهدهرمان ههیه بۆ چاکبونهوهی ، ههروهها زۆر جار دهرمانهکه تاڵه ، ههروهها دهرونیش ڕهوشتی خراپی وههای تێدایه پێویستی بهئارامگرتن و تێکۆشان ههیه .
چۆن عهیبهکانم بزانم ؟!
ههندێ کهس پرسیار دهکهن : چۆن عهیبی خۆم بزانم تا بیگۆڕم ؟
لهوهڵامدا دهڵێین : عهیبی خۆت لهڕێگای چوار شتهوه دهزانیت :
1) هاوڕێیهکی دڵسوزت که ئامۆژگاریت دهکات .
2) دوژمنهکانت ، چونکه ستایشت ناکهن و موجامهلهت ناکهن.
3) ئامادهبوون لهوانه زانستیهکاندا .
4) ژیاننامهی پێغهمبهر(ص) بخوێنه بۆئهوهی ڕهوشتی خۆتی پێ بپێویت.
پێغهمبهری خوا (ص) نمونهیهکی جوانه بۆ ئێوه
ههموو بهلگهکانمان له زنجیرهکانی ڕهوشتدا له پێغهمبهرهکهمانهوه (ص) بهوتهو بهکردهوهکانی . پهروهردگار دهفهرموێ :(سورهتی الأحزاب /ئایهتی 21) واته : (بهڕاستی پێغهمبهری خوا (ص) بۆ ئێوه نمونهیهکی جوان و چاکه ) ههروهها بزانه که پێشهوامان محمد(ص) تاکه کهسێکه لهسهر ئهم زهویهدا که لهژیانیدا ههموو پێویستیهکی مرۆڤی تێدایه که پهیڕهوی بکات .، لهگهڵ ئهوهشدا کهژیانی له پێغهمبهرایهتیهوه تا وهفاتکردنی تهنها 23 ساڵ بوو .. ئێمه ناتوانین بۆ نمونه پهێرهوی پێشهوامان عیسا پێغهمبهر بکهین ، چونکه حهزرهتی عیسا تۆ وهک گهنجێکی تازه پێگهشتو دهتوانیت پهیڕهوی ڕهفتارهکانی بکهیت بۆ موجاههدهی دهرونت و خواپهرستی لهدونیادا .. بهڵام دهتوانیت وهک پیاوێکی خیزاندار پهێرهوی بکهیت ؟ نهخێر چونکه ئهو ژنی نههێنابوو ، ههروهها ناتوانین پهیڕهوی حهزرهتی سولهیمان بکهین ، چونکه سولهیمان دهتوانین وهک فهرمان ڕهوایهکی دهوڵهمهند و سوپاسگوزار و چاکهکار پهێرهوی بکهین ، بهڵام ئایا دهتوانین وهکو مرۆڤێکی ههژار و خۆڕاگر پهیڕهوی بکهین ؟ نهخێر ، چونکه ئهو ههرگیز ههژار نهبووه .
بهڵام کێ ههژار و دووڵهمهند بوو ، کێ باوک و باپیر بوو ، کێ عازهب و ژنهاوهر بوو ، پێشهوامان پێغهمبهر(ص) دهزانین ههرگیز لهژیانیدا تایبهتمهندی نهبووه ، ههروهها ئێمه پهیوهندیهکانی بهژنهکانییهوه دهزانین .. ههروهها وردترین شت دهربارهی دهزانین ، پێغهمبهر(ص) ههرگیز هیچ لایهنێکی ژیانی نادیار و تهم و مژاوی نهبووه .. بهڵکو کتێبێکی کراوه بووه .
ئایا پێغهمبهر(ص) خۆشدهوێت ؟!!
ههندێ کهس بهپێێ پێویست وابهستهی پێغهمبهر(ص)نهبوون ، ئهی کهواته ئهوه چۆن ئهنجام ئهدرێت ؟!!
ئایا پێغهمبهر(ص) خۆشهویستره لای تۆ کهم سێ شته ؟!!
پێغهمبهر (ص) دهفهرموێ :( لا یؤمن أحدکم حتی أکون أحب إلیه من نفسه و ولده وماله )
واته: (هیچ کهسێک لهئێوه باوهڕی نیه تاوهکو منی له(خۆیی) و( ماڵ )و( منداڵی )خۆشتر نهوێ ).